دیوار بود و نبود

9 نوامبر سال 1989 یکی از اعضای دفتر سیاسی حزب سوسیالیسم در آلمان شرقی اعلام می کند مرز دو آلمان باز شده است!  مردم به سوی مرز هجوم می برند... 11 نوامبر 1989 رسانه ها تصاویری را ارسال می کنند که نشان می دهد مردم دو کشور ، شمع به دست روی «دیوار برلین» نشسته اند و شادی می کنند... دیوار مانند 28 سال گذشته سرجایش است اما ابهت وحشتناک آن فرو ریخته است... ملت دوپاره شده آلمان باز به هم پیوسته اند و همه عظمت و ترسناکی دیوار معروف برلین را بیخیال شده اند... 19 دسامبر 89 صدر اعظم آلمان – هلموت کهل – برای نخستین بار از آلمان شرقی دیدار می کند ... مردم از او استقبال می کنند و فریاد می زنند: « هلموت ، هلموت! اتحاد دو آلمان» ... اول فوریه1990 نخست وزیر آلمان غربی از طرح اتحاد دو کشور رونمایی می کند... 18 می 1990 هلموت کهل اتحاد پولی دو کشور را هم اعلام می کند... سوم اکتبر 1990 ، ساعت 00:00 ، سرود ملی نواخته شده و اتحاد دو آلمان به صورت رسمی جشن گرفته می شود... .

عضو وفادار حزب

«هلموت یوزف میشائیل کهل» سال 1930 در «لودویگس هافن» آلمان به دنیا آمد ، 16 بیشتر نداشت که به عالم سیاست و حزب «اتحادیه دموکرات مسیحی» پیوست و با کمال وفاداری تا پایان عمرش عضو و جزو همین حزب باقی ماند. در 43 سالگی رئیس این حزب شد و تنها 9 سال بعد – 1982- در ائتلاف با یک حزب دیگر ، به صدر اعظمی آلمان رسید. سیاستمداری که از 16 سالگی کارش را آغاز کرده بود درست 16 سال هم در بالاترین جایگاه سیاسی کشورش فعالیت کرد تا پس از بیسمارک رکوددار صدراعظمی آلمان باشد. پدر اتحاد آلمانی ها، البته به همراه «میتران» فرانسوی بنیانگذار پیمان اتحادیه اروپا- ماستریخت –  و معمار اروپای نوین هم به شمار می رود یعنی طی این 16 سال یکسره توی کار اتحاد  و معماری و بنیانگذاری بوده بوده و بس!

«هلموت» و ایران

به امروز و حالا نگاه نکنید که نام «کهل» سالهای سال است در فضای سیاسی کشورمان بُرده نشده است. سالهای پایانی دهه 60  و سالهای نخست دهه70  نام «هلموت کهل» شاید بیشتر از دیگر سران اروپایی در ایران برده می شد. بگذارید سری به خاطرات «سید حسین موسویان» که آن زمان سفیر ایران در «بن» بود بزنیم و ببینیم رابطه «کهل» با ایران چگونه بوده است : « ... هلموت کهل صدراعظم آلمان در مورد توسعه حداکثری روابط با ایران قانع شده بود و آمادگی کامل داشت. او ابراز علاقه کرد که در مورد رفع خصومت‌های آمریکا و ایران وساطت کند که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی هم پاسخ مثبت داد اما بیل کلینتون رئیس‌جمهور وقت آمریکا دست رد به سینه کهل زد ... کهل و هاشمی تماس‌های تلفنی منظمی را شروع کرده بودند. این اولین گفت‌وگوی کاری مستقیم و منظم یک رهبر اروپایی با رئیس‌جمهور ایران بود...». یعنی فراتر از اتحاد دو آلمان ، «کهل» حتی به رابطه و اتحاد و دوستی ایران و آمریکا هم فکر کرده بود ، اگر بیل کلینتون می گذاشت!

پدر صدر اعظم امروز

آلمانی ها نه تنها اتحادشان را بلکه صدر اعظم فعلی _ آنجلا مرکل – را هم مدیون «هلموت کهل» هستند. خانم «مرکل» همانطور که پیشتر در گزارش از شخصش گفتیم- پرستوی مشاور -  شاید همه هست و نیست سیاسی اش را پس از هوش و سیاستمداری خودش ، مدیون «کهل» و شاگردی کردن برای اوست. بررسی زندگینامه هر دو نفر نشان می دهد این «کهل» بود که در دورانی بسیار حساس در آلمان  دست یک خانم فیزیکدان را گرفت و در مراتب سیاسی آلمان آرام آرام او را بالا کشید. با این وضعیت خودتان باید فهمیده باشید که «کهل» تنها پدر اتحاد دو آلمان نیست بلکه پدر سیاسی و استاد «مرکل» هم به حساب می آید!  

از پدر کُشی تا فرزند کشی

دنیای سیاست ، دنیای پدر و فرزندی نیست. اصلاً سیاست گاه فرزندخوار و گاه پدرخوار است. نمونه اش «کهل»  و سرنوشتش. سال 1998 در آرامش پیش از طوفان زندگی اش با سیاست خداحافظی کرد تا «گرهاردشرودر» جانشینش شود. شاگردش «مرکل» اما در دنیای سیاست باقی ماند و انتظار می رفت تا سالهای سال همچنان حامی استادش باقی بماند. اما سه سال بعد وقتی اسنادی از فساد مالی در حزب دمکرات مسیحی و نقش «کهل» در آن منتشر شد همه این استاد شاگردی و پدر و فروزندی انگار فراموش شد. شاگرد دیروز بشدت «کهل» را تحت فشار قرار داد تا مسایل پشت پرده را فاش کند و فراتر از آن خانواده و زندگی او را نیز قربانی این ماجرا کرد. فرزند «کهل» در گفتگو با مجله «زیت» فاش کرده که : «مرکل» آن روزها در مسیر رسیدن به قدرت می تاخت و مانند بهمن بزرگی  پدر ، مادر و خانواده مرا هم له کرد!

پیرمرد البته همواره سکوت کرد و چیزی نگفت جز یکبار که انگار از دهانش پرید ، چیزی گفت و با روش خودش تلافی کرد: مرکل سال اولی که به دولت من آمد حتی بلد نبود با قاشق و چنگال غذا بخورد... چند بار مجبور شدم در مراسم رسمی به او در این مورد تذکر بدهم!

آرام سرش را گذاشت

مردی که این چند سال اخیر و پس از سکته کردن حتی نمی توانست درست صحبت کند ، همسر دومش مانند یک پرستار از او پذیرایی می کرد و تبدیل به حاشیه نشین عالم سیاست در آلمان شده بود ، پیش از اینها احترام بسیاری از رهبران جهان را برانگیخته بود. دو سه سال پیش که برای جراحی روده در بیمارستان بستری شد ، خیلی از سیاستمداران جهان فکر کردند «کهل» هشتاد و چند ساله از این جراحی جان سالم به در نمی برد. شاید برای همین شروع به تعریف و تمجید پیشاپیش از او کردند. تعریف و تمجید هایی که البته خالی از حقیقت نبود. بزرگترین رهبر اروپایی در نیمه دوم قرن بیستم ، بخشی از هویت اروپای نوین و ... القابی است که  در کنار معمار و بنیانگذار آلمان به  او داده اند. «پدر اتحاد»  و پایان دهنده دوپارگی 28 ساله ، دو روز پیش و 27 سال پس از به هم پیوستن دو کشور ، آرام سرش را گذاشت و به جهان دیگر رفت.